Гепатит с ?алай емдеуге болады

Осы өлім деңгейіне дейін асқынатын қауіпті инфекциядан 90 пайыз науқас сауыға алады. Бастысы – емделетін уақытты өткізіп алмау керек.

С гепатиті – ең қу аурудың бірі. Оны бекерге “тілсіз жау” деп атамайды. Көбіне адамдар жылдап, тіпті, ондаған жылдар бойы гепатитпен ауыратыны білмейді. Ал оның белгілері пайда бола бастағанда, емдеу кеш болады.

Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметі бойынша С гепатитінен әлем бойынша 70 миллионнан астам адам зардап шегеді. Жыл сайын 400 мыңнан астам адам осы инфекциядан және онымен байланысты асқынулардан қайтыс болады.

С гепатиті және оның қауіптілігі неде?

С гепатиті – бауырдың қабынуы, С тобы вирусы, гепато-инфекцияларының бірі. Басқа топтық вирустар да бар, бірақ олар С гепатиті сияқты бауырды білдірмей “уламайды”.

Көп жағдайда С вирусы қан арқылы беріледі. Бұдан бөлек, ауруды күнделікті тұрмыстық жағдайда жұғады. Мысалы, сізден бұрын ауруы бар адам пайдаланылып, зарарсыздандырылмаса маникюр, татуировка жасайтын құралдардан, стоматологиялық және хирургиялық құралдардан да қауіп бар.

Адам ағзасында өзгерістер болып жатқанын еш сезбейді. Вирус бауырда баяу түрде жаулап ала бастайды. Міне, сондықтан Гепатит С-ның созылмалы түрімен ауыратындардың 50 пайызы өзінде осындай ауру бар екенін де білмейді. Осы уақытта вирус жайылып, дами береді. С гепатиті бауыр қатерлі ісігінің басты себепшісі.

Америкалық ауруларды бақылау және алдын-алу орталығы С гепатитімен ауыратын адамдарда:

• бауыр функциясының созылмалы бұзылуының дамуы - 60-70 пайыз;
• бауыр циррозы (зақымданудан 20-30 жылдан кейін)
• бауыр жеткіліксіздігінің жоғарылауы, қауіп – 3-6 пайыз
• бауыр қатерлі ісігі, қауіп – 1-5 пайыз.
• Кейбір жағымды жайттар да бар: пациенттердің шамамен 15-25% -ы өздігінен ем емделеді. Кейде вирустық инфекцияны тіпті науқас сезбейді де. Дәрігерлер мұндайды: “кенеттен тазару” деп атайды, ал себептері белгісіз.

С гепатиті қалай анықталады?

Аурудың екі кезеңі бар: жедел және созылмалы. Біріншісі вирус жұққаннан кейін 1 айдан 6 айға дейін және 2-ден 12 аптаға дейін созылады. Осы уақыт ішінде вирус өз белгілерін сездіре бастайды. Кейбір науқастарда ауру белгілері мүлдем байқалмайды. Кейбір белгілері болады. Бірақ, науқас оны әдеттегі тұмау немесе шаршау деп есептеуі мүмкін.

С гепатитінің жедел кезеңін қалай анықтауға болады?

Ең жиі кездесетін белгілері:
• Асқазанның төмен жағының ауруы, әдетте оң қабырға астының ауруы;
• кіші дәреттің сарғаюы;
• Жиі шаршап қалу;
• Үнемі жүректің айнуы, кейде құсу;
• Тәбеттің жоғалуы. Көп жағдайда аз мөлшерде тамақтанғаннан кейін азқазан толып қалған сияқты сезілу;
• Бұлшық еттердің, буынның тұмау кезіндегідей сырқырап ауруы;
• Дене қызуының көтерілуі;
• Тері мен көз ағының аздап сарғаюы;

Жоғарыда аталған барлық белгілер бір уақытта бола бермейді. Сонымен қатар, оларды бірнеше күнге дейін созылуы мүмкін. Егер бұл кезең басқа аурулармен қатар келсе, науқас С гепатитін сезбей де қалады. Содан кейін жедел кезең аяқталады және келесі – созылмалы кезең басталады.

Созылмалы С гепатитін қалай анықтауға болады?

Созылмалы кезең бірнеше жылдарға, тіпті ондаған жылдарға созылуы мүмкін. Осы кезеңде С гепатитін тану жедел кезеңге қарағанда қиынырақ.

Жоғарыда көрсетілген белгілерден басқа бірнеше белгілер пайда болады:

• Денеде оңай көгерулер пайда бола бастайды. Қанның ұю факторлары бауырда пайда болады. Егер бауыр қызметі бұзылса қанның ұюы нашарлайды.
• Қышу және бөртпе. Бұл дененің кез-келген бөлігінде байқалады, бірақ көбінесе иықтарда, кеуде аймағында, қолдарда кездеседі
• Аяқтың жиі ісіп кетуі
• Себепсізден арықтау
• Өрмекші ангиомасы. Бұл тері астында пайда болатын және өрмекші торы тәрізді таралған қан тамырларыны қалыптасуының атауы.

Егер сіз осы белгілердің кем дегенде екі-үшеуін өзіңізде байқаған болсаңыз, медициналық тексеруден өтіп қойсаңыз зиян болмайды.

“С гепатитімен ауырамын-ау” деп ойлаған жағдайда істеу керек?

Ең алдымен, сіз терапевтке көрінуіңіз қажет. Ол сіздің шағымдарыңызды тыңдап, қажет болған жағдайда бірнеше тексерістен өткізеді. Дәрігер қан анализін және "бауыр сынақтары" деп аталатын гепатит вирусына қарсы белгілерді анықтау үшін іштің ультракүлгін зерттеуін жүргізеді. Егер күдік расталса, терапевт сізге гепатитті емдейтін дәрігер-инфекционист немесе гепатологқа жібереді.

Бастысы, С гепатитін емдеудің мүмкіндігі бар

Науқастардың 90% -ы бірнеше айлық дәрі-дәрмектерден кейін сауығып кетеді. Есте сақтаңыз: емдеудің тиімді әдісін тек дәрігер анықтай алады. Гепатит С вирусының бірнеше генотиптері бар, олардың әрқайсысына жеке ем қажет.

С гепатитін анықтау үшін кімдер сынақ тапсыруы қажет?

• бейтаныс адамдардың қаны және инемен тікелей байланысы бар медициналық мекемеде жұмыс істеу;
• тұрақсыз жыныстық қатынас өмірі;
• Денеңізге татировка жасатқан болсаңыз;
• тазалығы нашар салондарда маникюр немесе педикюр қызметін қолданған болсаңыз;
• қан құйған болса;
• Жұбайыңыз гепатитпен ауыратын болса;
• Анаңыз гепатитпен ауырған болса;
• түрмеде отырған болсаңыз;

С гепатитін жұқтырып алмау үшін не істеу керек?

Инфекция негізінен қан арқылы жұғады. Кейде жыныстық жолмен де, кейде анадан балаға берілуі мүмкін. Бірақ бұлар өте сирек кездесетін жағдай.

С Гепатиті мынадай жолдармен жұқпайды:

• Тамақ, су, ананың сүті арқылы;
• әңгімелесу, құшақтасу, амандасу, сүйісу, бір ыдыстан тамақтану арқылы;
• шыбын, маса сынды жәндіктер арқылы.

Тағы бір рет ескертеміз: С гепатиті – емделетін ауру. Бірақ, ең дұрысы – оны жұқтырып алмау. Мұқият болыңыз һәм күнделікті тазалық нормаларын сақтаңыз.

Созылмалы гепатит (СГ)– кем дегенде 6 ай бойы жазылуға бейімділік болмайтын бауырдың созылмалы жайылмалы ауруы. Бауыр циррозынан айырмашылығы созылмалы гепатитте бауырдың бөліктік құрылымы бұзылмайды.

Созылмалы гепатит – кең тараған ауру. Кей авторлардың мәліметіне қарағанда созылмалы гепатиттің жиілігі 100 000 тұрғынға 50-60 адамнан келеді, басқа авторлардың мәліметі бойынша ересек тұрғындардың 5% созылмалы гепатитпен ауырады.

Этиологиясы және патогенезі. Созылмалы гепатиттің ең жиі түрін вирус себепті созылмалы гепатит құрайды. Созылмалы гепатитті гепатиттің В, С, Д вирустары тудырады. Адам В вирусын парентеральді жолмен жұқтырады, сирек жыныс жолы арқылы беріледі, вирус анадан іштегі нәрестеге берілуі мүмкін. В вирусын жұқтыру жедел В гепатитін тудырады, ол 5-10% жағдайда созылмалы В гепатитіне айналады. С гепатитінің вирусы (жұғу жолдары В гепатитімен бірдей) жиі бауыр циррозы мен гепатоцеллюлярлық ракқа айналатын созылмалы гепатит тудырады. Жедел С гепатиті созылмалы гепатитке 50-80% жағдайда айналады. Д гепатитінің вирусы (дельта-вирус) серік – вирус болып табылады, ол В вирусының қатысуында репликацияға (көбеюге) қабілетті болып келеді. Д гепатитінің вирусын адам В гепатитінің вирусымен бір мезгілде жұқтырады, бірақ ол суперинфекция түрінде жұғуы мүмкін. Д гепатитінің вирусы В гепатиттің даму барысын ауырлата түседі және созылмалы гепатиттің дамуына әкеліп соқтырады.

Жиілігі жағынан созылмалы гепатиттің келесі себебі алкоголь. Тұрақты түрде алкогольді қабылдау кезекті түрде немесе бір мезгілде бауыр гипертрофиясының, созылмалы гепатиттің және бауыр циррозының дамуын тудырады.

Гепатиттердің ішінде аутоиммундық зақымдану нәтижесінде дамитын аутоиммундық (люпоидтық) гепатит жиі кездеседі. Созылмалы гепатиттің бұл түрінің диагнозы оның басқа себептері анықталмаған жағдайда қойылады.

Созылмалы гепатиттің басқа себептеріне дәрілер (метилдофа, сульфаниламидтер, тетрациклин, метотрексат, изониазид және басқалары), өндірістік, ауылшаруашылықтық және басқа улар (төртхлорлы көміртегі, фосфор, хлороформ, бензол, қорғасын, мышьяк, пестицидтер, бозғыл саңырауқұлақ уы т.б.), a₁-антитрипсин жетіспеушілігі, тұқым қуалауға бейімділік (гемохроматоз, Вильсон – Коновалов ауруы), бауырдан тыс холестаз (екінші ретті билиарлық гепатит), басқа аурулар (реактивті гепатит) жатады.

Созылмалы гепатит патогенезінің оның себебіне қарай өзгешеліктері болады.

Созылмалы В гепатитінің патогенезінде В гепатиті вирусы (HBV) дамуының биологиялық циклі және макроорганизмнің иммундық жауабы маңызды болып келеді.

Гепатит вирусы қан ағымына түскеннен кейін ол гепатоцит ішіне енеді, бұл жағдайда оның сыртқы қабығы цитоплазмада қалады және оның құрамында беткей антиген (HBs Ag) болады, вирустың ішкі бөлігі гепатоцит ядросына енеді және оның құрамында өзектік антиген (HBc Ag), HBe Ag (өзектік антиген өндіретін оның еритін бөлігі), В гепатиті вирусының геномі – HBV – ДНҚ және Д-полимераза ферменті болады.

В гепатиті вирусының тіршілігі 2 фазадан тұрады: репликация және интеграция. Репликация фазасында HBV ДНҚ өндіріледі (көбейеді), HBsAg, HBeAg, HBcAg синтезделеді. Вирустың репликациясы бауырдан тыс болуы да мүмкін.

Вирустың репликация фазасы кезінде гепатоциттер өзгереді, кей жағдайларда “мутантты гепатоциттер” пайда болады, яғни гепатоцидтер үстінде вирустық және вирус өндірген жаңа антигендер пайда болады.

Бұл процеске организм иммунды жауап беріп (науқас адамның организмінде барлық вирус антигеніне қарсы антиденелер өндіріледі: анти – НВs, анти – НВе, анти – НВс), гепатоцидтер зақымданады. Иммундық реакция В гепатиті вирусының кез-келген антигенімен байланысты болуы мүмкін, бірақ қазіргі кезде созылмалы гепатитте иммундық агрессияның басты нысанасы болып HBc Ag табылады, оған қарсы Т-лимфоциттердің цитотоксиндігі мен антидене тәуелді клеткалық цитотоксиндік қызмет етеді.

HBc Ag қатар екінші антиген HBеAg (HBcAg субкомпонентті болып табылады) маңызды роль атқарады.

Гепатитке байланысты дамитын иммунды патологиялық реакцияның негізгі түрі — HВеAg, HBcAg қарсы баяу типті үстеме сезімталдық болып табылады.

HBV жұқтырғаннан кейінгі патологиялық процестің ауырлығы иммундық реакцияның ауырлық дәрежесіне тәуелді болады. Қалыпты реакцияда гепатит деструкциясы бой көрсетіп, жедел гепатит дамиды; иммундық реакция болмаған жағдайда вирус тасымалдаушылық қалыптасады, иммундық реакция жеткіліксіз болған жағдайда созылмалы гепатит дамиды.

В гепатиті вирусының репликациясы жүрек, бүйрек, бас миы, өкпе, жыныс бездері, бүйрек бездері, қалқанша және ұйқы безінің тіндерінде болады. В гепатиті вирусының бауырдан тыс репликациясы аурудың әр түрлі жүйелік белгілерінің себебі болады. Вирус-тың репликациясы созылмалы вирустық В гепатитінің қайталауын тудырады.

Созылмалы гепатит пен бауыр циррозында HBsAg болуы HBV жұққанын көрсетеді. HBV репликациясының маркерлері болып HBeAg, HBV – ДНҚ, JgM классының анти- HBc, ДНҚ – полимераза табылады.

Интеграция фазасы кезінде HBsAg генін тасымалдаушы HBV фрагменті гепатоцит геномына (ДНҚ) еніп, кейін HBsAg түзеді. Осымен репликация тоқтайды, бірақ гепатоциттің генетикалық аппараты HBsAg синтездеуін жалғастыра береді. Вирустың ДНҚ-ң басқа мүшелердің клеткаларына да енуі (интеграциялануы) мүмкін. Интеграция фазасы созылмалы гепатиттің ремиссия фазасына сәйкес келеді. Бұл фаза процесс активтілігінің жойылып, HBsAg тасымалдаушылық қалумен сипатталады.

Интеграция фазасының серологиялық маркерлері – қанда тек HBsAg табылуы, немесе оның Jg G классының HBсAg бірлестігінің болуы; қанда вирустық ДНҚ – полимеразасы-ның және вирус ДНҚ болмауы.

Сенсибилизацияланған лимфоциттердің, иммундық комплекстердің, комплементтің және макрофагтардың әсерінен гепатоциттердің және басқа клеткалардың некрозы дамиды, оның нәтижесінде аутоантигендер пайда болып, аутоантиденелерді тудырады. Созылмалы вирустық гепатитте бауырдың спецификалық липопротеиндеріне және басқа мембраналық антигендерге қарсы аутоиммундық реакция дамиды. Аутоиммундық механизмдерді Т-супрессорлық функцияның жетіспеушілігі іске қосады. Әдетте созылмалы вирустық гепатиттің дамуындағы аутоиммундық механизмнің маңызы аутоиммундық созылмалы гепатиттің дамуындағыдан анағұрлым төмен болады. Аутоиммундық реакциялар процестің созылмалы күйге көшуіне жағдай жасайды және қабыну процесін сүйемелдеп отырады.

Гепатоциттің зақымдануы бауырда фиброз тудырады.

Д гепатитінің вирусы парентеральды және жыныс жолымен жұғады және анадан іштегі нәрестеге жұғады. Организмге енген Д – вирус гепатоцит ядросына енеді және оның репликациясы тек В гепатиті вирусының қатысуымен дамиды. В гепатитінің вирусынан Д – вирусының ерекшелігі оның гепатоцитке тура цитотоксикалық әсер ете алатынында. Одан басқа Д гепатитінің дамуында аутоиммундық механизм мен В гепатитінің созылмалы даму механизмі роль атқарады. Д вирусы созылмалы В гепатитіне қосылғанда оның ауырлай түсетіні және процестің жиі созылмалы гепатитке және бауыр циррозына айналатыны байқалады. Д гепатитінің маркері – анти – НДV.

С гепатиті (А-да емес, В-да емес) вирусының организмге ену жолдары В және Д гепатиттердің вирустарының ену жолдарымен бірдей. С вирусы гепатоцитке цитотоксикалық әсер етеді және гепатоцитті иммундық механизм арқылы зақымдайды. Оның ерекшелігі өзінің антигендік қүрылысын тұрақты түрде өзгертіп отыратын қабілетінде, сондықтан С гепатитінде иммунитет оптимальды болмайды, ол инфекцияны сенімді бақылап отыруға мүмкіндік бермейді. С гепатитінің даму барысы ұзақ, латентті және аз симптомды болып келеді (14-18 жылға созылады), кейін циррозға және гапатоцеллюлярлы ракқа айналады. Анти – HCV табу HCV жұққанын немесе бұрын болған ауруды көрсетеді. HCV – РНҚ вирустың репликациясын, анти – HCV Jg M – қазіргі инфекцияны көрсетеді. С гепатиті вирусының репликациясы бауырдан тыс болуы да мүмкін.

Бауырдың алкогольдік зақымдану патогенезі алкогольдің және оның метаболиті ацетальдегидтің гепатоцитке тура цитотоксикалық әсерімен, алкогольдік гиалиннің (Маллори денешіктері) түзілуімен және оған жауап ретінде Т-лимфоциттердің зақымдаушы иммундық цитотоксикалық реакциясымен байланысты. Одан басқа, этанол метаболиттері липогенезді стимуляциялайды, оның өзі бауыр стеатозына әкеліп соқтырады. Қосымша факторлардың да (тұқым қуалау бейімділігі, жеткіліксіз қоректену, сыртқы орта факторлары) маңызы болады.

Аутоиммундық гепатиттің негізін іштен туа болатын лимфоциттердің Т-супрессорлық функциясының жетіспеушілігі және бауырдың спецификалық липопротеиніне қарсы аутоантиденелердің, антиядролық антиденелердің және салалы бұлшық етке қарсы антиденелердің түзілуі құрайды. Аутоиммундық гепатиттің дамуына HLA – B8, ДR3 болуы да жағдай жасайды.

Дәрілер тура немесе жанама (зат алмасудың кейбір процестерімен бірігіп) улы әсер етеді. Сонымен қатар, дәрілер идиосинкразияның гепатотоксиндері түрінде әсер етеді, баяу әсерлі үстеме сезімталдық түріндегі аллергиялық реакцияны тудырады және улы метаболиттер түзілуін тудырады.

Гепатотоксикалық улар бауырға тура зақымдаушы әсер етеді (төртхлорлы көміртегі, фосфор) немесе бауырдағы метаболизмдік процестерді өзгерту немесе өттің бөлінуін өзгертіп, жанама әсер етеді (тетрациклин, 6-меркаптопурин, анаболикалық стероидтар, пероральдық контрацептивтер).

Патоморфологиясы.Созылмалы гепатиттегі морфологиялық өзгерістер бей-спецификалық болып келеді. Бауыр бөліктерінің шетінде гепатоциттер деструкциясы (некрозы) пайда болады. Бұл өзгерістер сатылы некроздар деп аталады, олар перипортальдық триаданы қоршап тұрған табақшамен шектеледі. Кейін некроз бөлікше ішіне еніп, көпір тәрізді және мультилобулярлық некроздар тудырады. Портальдық жолдар мен бауыр бөліктерінің лимфо – гистиоцитарлық инфильтраттар да табылады. Бауыр бөлікшесінің архитектоникасы бұзылса да, жалпы бауырдың құрылысы өзгермейді (түйінді регенерация болмайды).

Классификациясы (Гастроэнтерологтардың Дүниежүзілік конгресі, Лос-Анджелес, 1994).

Гепатит С – бауырдың вирустық инфекциясы, трансфузия берілді, жеңіл, жиі субклиникалық, бастапқы инфекция кезеңінде жиі қалыпты және созылмалыға бейімділік, цирроз және қатерлі ісік. Көптеген жағдайларда С гепатиті анық, симптомсыз емес. Осыған байланысты ол бірнеше жыл бойы диагноз қойылмайды және анықталуы мүмкін, бауыр тіндерінде цирроз дамыған кезде немесе қатерлі трансформация кезінде гепатоцеллюлярлық карцинома пайда болады. С гепатитінің диагнозы ПТР және әртүрлі серологиялық реакцияларды қолдану арқылы қайталанған зерттеулер нәтижесінде вирустық РНҚ және оның антиденелерін анықтаған кезде жеткілікті ақылға қонымды болып саналады.

Вирусты гепатит C

Гепатит С – бауырдың вирустық инфекциясы, трансфузия берілді, жеңіл, жиі субклиникалық, бастапқы инфекция кезеңінде жиі қалыпты және созылмалыға бейімділік, цирроз және қатерлі ісік. Вирусты гепатит C Flaviviridae тобының RNA вирусынан туындаған. Бұл инфекцияның созылмалыға бейімділігі патогеннің организмде ұзақ уақыт бойы қалу қабілетімен байланысты, қарқынды инфекцияға жол бермей. Басқа флавивирус сияқты, В гепатитінің вирусы қабілетті, өсіру, квазистами қалыптастыру, түрлі серологиялық нұсқалары бар, орган иммундық жауапты жеткілікті түрде қалыптастыруға кедергі келтіреді және тиімді вакцинаны дамытуға мүмкіндік бермейді.

В гепатиті вирус клеткалық мәдениетте көбеюде емес, бұл сыртқы ортадағы оның тұрақтылығын егжей-тегжейлі зерделеуге мүмкіндік бермейді, бірақ белгілі, ол әлдеқайда тұрақты, АҚТҚ қарағанда, ультракүлгін сәулелерге ұшыраған кезде өледі және 50-ге дейін төтеп бере алады °С. Инфекцияның резервуары мен көзі науқас адамдар. Вирус пациенттердің қан плазмасында кездеседі. Жедел немесе созылмалы С гепатитінен зардап шегеді, және асимптоматикалық инфекциясы бар адамдар.

Гепатит С вирусын беру тетігі – Тобулбаев, негізінен қан арқылы беріледі, бірақ кейде ластау басқа дене сұйықтықтарымен байланыс арқылы пайда болуы мүмкін: сілекей, несеп, сперматозоидтар. Инфекцияға алғышарт — сау адамның қанында жеткілікті мөлшерде вирустың тікелей соққысы.

Көптеген жағдайларда, инфекция қазіргі уақытта ішілік препаратты бірге қолданғанда пайда болады. Есірткіге тәуелділер арасында инфекцияның таралуы 70-90-ға жетеді%. Адамдар, есірткі тұтынушылары, С гепатитінің ең қауіпті эпидемиялық көзі болып табылады. Бұдан басқа, науқастарда инфекция қаупі артады, көптеген қан құйдыру түрінде медициналық көмек алу, хирургиялық оқиғалар, стерильді қайта пайдаланылатын құралдарды қолданатын парентералдық инъекциялар мен пункциялар. Трансформация татуировка кезінде жүзеге асырылуы мүмкін, пирсинг, маникюр мен педикюр кезінде кесіп тастайды, стоматологиядағы манипуляциялар.

B 40-50% жағдайлары инфекция жолын қадағалай алмайды. Медициналық кәсіптік топтарда С гепатитімен науқастану халық санынан асып кетпейді. Содан кейін анадан балаға ауысыңыз, вирустың жоғары концентрациясы ананың қанында жиналған кезде, немесе гепатит С вирусының және адамның иммун тапшылығы вирусының комбинациясы бар.

С гепатитін сау адамның қан ауруындағы аз мөлшерде патогенді бір рет сіңіріп алу мүмкіндіктері шағын. Жыныстық қатынас сирек қол жеткізіледі, бірінші кезекте — АҚТҚ жұқтырған адамдарда, жыныстық серіктестерді жиі өзгертуге бейім. Адамның гепатит C вирусына табиғи сезімталдығы патогеннің алынған дозасына байланысты. Кейінгі инфекциялық иммунитет түсініксіз.

Вирусты гепатит C белгілері

C вирустық гепатитінің клиникалық көрінісі жалпы симптомдар түрінде көрінуі мүмкін: әлсіздік, апатия, аппетит төмендеді, тез қанықтыру. Жергілікті белгілер орын алуы мүмкін: гравитация және ыңғайсыздық оң ипохондрия, диспепсия. В вирустық гепатитіндегі безгектің және мас болудың өте сирек кездесетін белгілері бар. Дене температурасы көтерілсе, содан кейін мәндерді субфебильдеу. Белгілі симптомдардың көріну қарқындылығы көбінесе қандағы вирустың концентрациясына байланысты, жалпы иммунитет. Әдетте симптомдар кішкентай және пациенттер оған мағынасы жоқ.

С гепатитінің өткір кезеңінде қан анализінде лейкоциттер мен тромбоциттердің азаюы байқалады. Төртінші кезекте, қысқа мерзімді орташа сарғаю (көбінесе склера және биохимиялық көріністермен шектеледі). Болашақта созылмалы инфекция кезінде, сарысудағы эпизодтар және бауыр тасымалдау жолдарының белсенділігінің жоғарылауы аурудың өршуімен бірге жүреді.

С вирустық гепатитінің ауыр түрі 1-ден аспайды% істер. Сонымен қатар, аутоиммундық бұзылулар дамуы мүмкін: агранулоцитоз, апластикалық анемия, перифериялық жүйке невриті. Мұндай курс пренатальдық кезеңде өлімге әкелуі мүмкін. Қалыпты жағдайларда вирустық гепатит С баяу, ауыр симптомдарсыз, жылдар бойы диагноз қойылмаған және бауыр тінін елеулі түрде жойып жіберген. Жиі алғаш рет пациенттерге С гепатиті диагнозы қойылады, цирроз немесе гепатоцеллюлярлық бауыр ісігі белгілері пайда болған кезде.

С вирустық гепатитінің асқынуы – бұл цирроз және бастапқы бауыр ісігі (гепатоцеллюлярлық карцинома).

Вирусты гепатит C диагностикасы

В вирустық гепатитінен айырмашылығы, онда вирустық антигенді оқшаулау мүмкін, С вирустық гепатитінің клиникалық диагностикасы серологиялық әдістермен жүргізіледі (Вирусқа IgM антиденелерін ELISA және RIBA анықтайды), сонымен қатар ПТР арқылы вирустық РНҚ қанымен анықтау. ПТР екі рет орындалады, өйткені жалған оң реакция мүмкіндігі бар.

Егер антиденелер мен РНҚ анықталса, диагноз жеткілікті сенімді деп айтуға болады. IgG қан сынағы ағзада вирустың болуы дегенді білдіреді, алдыңғы инфекция. С гепатитінің пациенттері бауырдың биохимиялық сынақтарынан өтеді, коагулограмма, Липердің ультрадыбыстығы, ал кейбір қиын диагностикалық жағдайларда — бауыр биопсиясы.

Вирусты гепатит C емдеу

Гепатитке арналған терапевтік тактика бірдей, вирустық гепатит B сияқты: тағайындалған диета №5 (майдың шектелуі, әсіресе отқа төзімді, ақуыздар мен көмірсулардың қалыпты қатынасы бар), өнім шығару, өт және бауыр ферменттерінің секрециясын ынталандыру (тұзды, қуырылған, Консервілер), диетаны липолитикалық белсенді заттармен қанықтыру (талшық, пектиндер), үлкен сұйықтық. Алкоголь толықтай алынып тасталды.

Вирусты гепатитке арналған арнайы терапия – бұл интерферонды рибавиринмен бірге тағайындау. Терапевтік курстың ұзақтығы – 25 күн (антивирустық терапияға төзімді вирус нұсқасы бар болса, курс ұзақтығы 48 күнге дейін ұзартылуы мүмкін). Холестазияның алдын алу үшін, уродиокссихолиялық қышқылдық препараттар терапиялық шаралар кешеніне енгізілген, антидепрессант ретінде (өйткені пациенттердің психологиялық жағдайы жиі емдеудің тиімділігіне әсер етеді) – адеметонин. Вирусқа қарсы терапияның әсері интерферонның сапасына тікелей байланысты (тазалау дәрежесі), терапия қарқындылығы және науқастың жалпы жағдайы.

Көрсеткіштерге сәйкес, негізгі терапия ауызша детоксикациямен толықтырылуы мүмкін, антиспаздықты, ферменттер (Мезим), антигистаминдер мен витаминдер. С гепатитінде ауыр гепатитпен электролит ерітінділерімен ішілік детоксикация көрсетіледі, глюкоза, декстран, қажет болған жағдайда терапия преднизонмен толықтырылады. Қиын болған жағдайда, емдеу курсы тиісті шаралармен толықтырылады (циррозды және бауыр ісігін емдеу). Қажет болса, плазмаферезді жасаңыз.

Вирусты гепатитке болжам

Тиісті емдеу кезінде қалпына келтіру 15-25 аяқталады% ауру жағдайлары. С гепатиті жиі созылмалы болып шығады, асқынулардың дамуына ықпал етеді. С гепатитіндегі өлім, ереже бойынша, цирроз немесе бауыр ісігі салдарынан туындайды, өлім 1-5% іс. В және С вирустық гепатиттерімен бірлескен инфекция туралы болжам аз қолайлы.

С вирустық гепатитінің алдын алу

С гепатитінің алдын алу бойынша жалпы шаралар медициналық мекемелерде санитариялық емдеуді мұқият сақтауды қамтиды, құйылған қанның сапасы мен стерилділігін бақылау, сондай-ақ мекемелерді санитарлық тексеру, жарақаттану әдістерін қолдана отырып, халыққа қызмет көрсету (тату, пирсинг).

Басқа нәрселермен қатар, түсіндірме, жастарды тәрбиелеу, жеке алдын-алу жарнамаланған: қауіпсіз секс және есірткіден тыс тұтыну, сертификатталған мекемелерде медициналық және басқа да жарақат рәсімдерін енгізу. Бір рет қолданылатын шприцтер есірткіге тәуелділер арасында бөлінеді.

Гепатит – улы байланысты бауыр тінінің диффузды қабынуы, жұқпалы немесе аутоиммундық процесс. Жалпы симптомдар – Оң жақ иық пышағы астында сәулеленумен дұрыс гипохондриядағы ауырсыну мен ауырсыну, айнуы, құрғақ және аузында ащы, тәбетінің болмауы, кесіп тастау. Ауыр жағдайларда – сарғаю, салмақ жоғалту, тері бөртпесі. Гепатиттің нәтижесі созылмалы болуы мүмкін, бауыр кома, цирроз және бауыр ісігі. Гепатиттің диагностикасы биохимиялық қан үлгілерін зерттеуді қамтиды, Липердің ультрадыбыстығы, гепатохолецистоскинография, биопсияның бұзылуы. Емдеу диетаға негізделген, гепатопротекторлар, детоксикация, ерекше этиотропты және патогенетикалық терапия.

Гепатит

Гепатит – қабыну бауыр ауруы. Ағымдардың сипаты өткір және созылмалы гепатитпен ерекшеленеді. Жедел гепатит ауыр симптомдармен кездеседі және екі нәтижеге жетеді: толық емдеу, немесе созылмалы түрге көшу. Гепатит басым көпшілігі (90%) алкоголь бар, вирустық немесе есірткі этиологиясы. Адамдардың әртүрлі топтарында гепатиттің жиілігі аурудың түрі мен себебі бойынша өзгереді.

Созылмалы гепатитті таниды, ол алты айдан асады. Созылмалы үрдістің морфологиялық көрінісі қабыну тудыратын бауыр тінінің дистрофикалық өзгерісі болып табылады, дененің лаборативті құрылымына әсер етпейді. Бастапқы созылмалы гепатит бастапқыда ауыр симптомдарсыз орын алады, немесе ең аз көріністері бар. Ауру көбінесе медициналық емтихандар кезінде және басқа патологиялар бойынша емтихандар кезінде анықталады. Еркектерде жиі дамиды, бірақ кейбір нақты гепатиттерде әйелдер көп бейім. Пациенттерде бауырға ерекше көңіл бөлінеді, өткір гепатитпен ауырады, және австралиялық антиген тасымалдаушысы бола алады, сондай-ақ жеке тұлғалар, алкогольді тұтынушылар, немесе гепатотоксической препараттармен емделу.

Гепатит классификациясы

дамуына байланысты — вирустық, алкоголь, дәрілік, аутоиммунды гепатит, нақты гепатит (туберкулез, описторохоз, Эхинококк және т.б.), екінші гепатит (басқа патологиялардың асқынуы сияқты), криптогендік гепатит (түсініксіз этиологиясы);
төменгі ағыс (өткір, созылмалы);
клиникалық негізде (ішекті, антикорлық, субкллиникалық нысандар).

Вирусты гепатит өткір (гепатит А және В вирустары) және созылмалы (гепатит B, D, С). Гепатитке бауырға тән емес вирустық және вирустық инфекциялар себеп болуы мүмкін – мононуклеоз, цитомегаловирус, Герпес, сары безгек. Автоиммунды гепатит антиденелерге байланысты түрге байланысты өзгереді (1 типті, 2 типті, 3 типті).

Гепатиттің патогенезі

Жедел гепатит гепатотоксикалық факторлар немесе вирустық инфекциямен тікелей бауырдың зақымдалуына байланысты дамиды, немесе аутоиммунды реакцияның дамуына байланысты – дене тініне қарсы антиденелер шығарады. Екі жағдайда да бауыр тінінде жіті қабыну пайда болады, гепатоциттердің зақымдануы және бұзылуы, қабыну ісінуі және ағзаның функционалдық белсенділігі төмендейді. Бауыр бауырының функциясының болмауы билирубинемияның және тамырдың негізгі себебі болып табылады, нәтижесінде, сарғаю. Бауыр тінінде ешқандай ауырсыну рецепторлық аймақтары болмағандықтан, Ауырсыну синдромы сирек кездеседі және бауырдың кеңейтілгеніне байланысты, оның өтетін қабыну қабатындағы қабыну процестерін жақсартады.

Созылмалы қабыну, ереже бойынша, емделмеген немесе емделмеген өткір гепатиттің нәтижесінде дамиды. Жиі гепатиттің анисортивтік және асимптоматикалық формалары уақытында анықталмайды, және қабыну процесі созылмалы болып қалады, Бауыр тінінің деградация және деградация ошақтары бар. Бауырдың функционалдық белсенділігінің төмендеуі нашарлайды. Жиі созылмалы гепатит біртіндеп циррозға ауысады.

Гепатит белгілері

Гепатиттің бағыты мен симптомдары бауыр тінінің зақымдану дәрежесіне байланысты. Аурудың ауырлығы бірдей. Жедел гепатиттің жұмсақ формалары симптомсыз болуы мүмкін, жиі, созылмалы түрге өту, егер ауру профилактикалық тексерулер кезінде кездейсоқ анықталмаса.

Ауыр симптомдар көрсетілуі мүмкін, организмнің жалпы интоксикациясымен жылдам араласады, қызба, орган мен жүйелерге улы зақым келтіру.

Жедел гепатитке келетін болсақ, сондықтан аурудың созылмалы түрін шиеленістіру үшін, әдеттегі шафран тонының тері мен склераның әсері жиі кездеседі, бірақ ауру қатал сарғаюсыз жалғасуы мүмкін. Алайда, склераның сәл сарысуын анықтаңыз, сондай-ақ жоғарғы тамшақтың шырышты қабығының, сондай-ақ гепатиттің жұмсақ түрі. Несеп қараңғы болып келеді, өт қышқылдарының синтезін анық бұзғанымен, нәжіс түсі жоғалады, ақшыл-сазға айналады.

Науқастар бұл белгілерді сезінуі мүмкін, қышыма тері сияқты, теріге қызыл дақтардың пайда болуы – petechiae, брадикардия, невротикалық симптомдар.

Бауырдың пальпациясы қалыпты түрде кеңейтіледі, сәл ауырады. Сондай-ақ, көкбауырдың өсуі де болуы мүмкін.

Созылмалы гепатит келесі клиникалық синдромдардың біртіндеп дамуымен сипатталады:

астеновецтерия (әлсіздік, шаршаудың артуы, ұйқының бұзылуы, ақыл-ойдың тұрақсыздығы, бас аурулары) – бауырдың жетіспеушілігіне байланысты организмнің мас болуына байланысты;
диспепсиясы (айнуы, кейде — құсу, аппетит жоғалту, метеоризм, диарея, іш қатуымен ауысады, кеудесін, ауызға жаман дәм) ферменттер мен өт қышқылдарды қорыту үшін қажетті бауырдың жеткіліксіздігінен ас қорыту бұзылыстарымен байланысты);
ауырсыну синдромы (тұрақты ауырсыну, нәзіктік сипаты дұрыс гипохондрияда локализацияланған, дене салмағымен және диетаны кенеттен бұзғаннан кейін артады) – эпигастриядағы ауыр салмақты сезінбеуі мүмкін;
субфебрильді жағдай (орташа температура 37-ге дейін көтеріледі,3 – 37,Бірнеше апта бойы 5 градус болады);
алақанның тұрақты қызаруы (пальма эритемі), телениэктазия (терідегі орақ тәрізді тамырлар) мойнында, тұлға, иықтар;
геморрагиялық (petechiae, көгеру және көгеру, мұрын, геморроидальды, жатырдың қан кетуі) бауыр жасушаларында қан ұйығышынның жеткіліксіз синтезі себебінен қанның ұйыуын төмендетумен байланысты;
сарғаю (терінің және шырышты қабықтың сарысуын – қан билирубиннің ұлғаюы нәтижесінде пайда болады, бұл, өз кезегінде, бауырда оның қалдықтарын бұзуымен байланысты);
гепатомегалия – бауыры кеңейтілген, спленомегалиямен біріктірілуі мүмкін.

Гепатит диагностикасы

Гепатит диагностикасы симптомдардың болуына негізделген, гастроэнтеролог немесе терапевт физикалық тексеру, функционалдық және зертханалық зерттеулер.

Зертханалық сынақтарға жатады: бауыр биохимиялық сынақтар, билирубинемияны анықтау, сарысу ферменттерінің белсенділігін төмендетеді, гамма альбуминнің биіктігі, альбумин мазмұнының төмендеуімен; ақ протромбиннің құрамының төмендеуі байқалды, VII және V қанықтыратын факторлар, фибриноген. Тимол мен сублимат үлгілерінің көрсеткіштері өзгереді.

Ішектің ағзаларының ультрадыбысымен, бауырдың ұлғаюымен және оның дыбыс өткізгіштігінің өзгеруімен, бұдан басқа, ұлғайған көкбауырды және, мүмкін, vena cava кеңейту. Рефертография гепатит диагностикасы үшін ақпараттылыққа ие болады (Бауыр қанының ағымын зерттеу), гепатохолецистоскинография (өт жолдарының радиоизотопты зерттеуі), бауыр биопсиясы.

Гепатитпен емдеу

Емдеу міндетті түрде ауруханада жүргізіледі. Бұдан басқа:

тағайындалған диета №5А, жарты қабатты режим (ауыр – төсек демалысы);
гепатиттің барлық түрлерінде, алкоголь және гепатоулы препараттар қарсы;
интенсивті детоксикациялық инфузионды терапия жүргізіледі, бауырдың қызметін атқарады;
гепатопротективтік препараттарды тағайындаңыз (маңызды фосфолипидтер, silymarin, сүт ошаған сығындысы);
тағайындалған күнделікті жоғары клизмалар;
айырбастауды түзету – калий препараттары, кальций және марганец, витаминдік кешендер.

Вирусты гепатит жұқпалы аурулар ауруханаларының мамандандырылған бөлімдерінде емделеді, токсические – кеңселерде, уландырумен айналысатын маман. Жұқпалы гепатит инфекцияның көзін тазартады. Вирусқа қарсы және иммуномодуляторлар гепатиттің өткір нысандарын емдеуде кеңінен қолданылмайды.

Ауыр гипоксиямен жалпы жағдайды жақсартуға жақсы нәтиже оттегі терапиясын береді, оттегі баротерапия. Геморрагиялық диатездің белгілері болған жағдайда, витаминді тағайындаңыз (викасол) ішілік түрде.

Созылмалы гепатитпен ауыратын науқастар емдік диета терапиясын да тағайындайды (диета №5А шиеленісу және диета кезеңінде №5-і шиеленістен), Алкогольді толығымен қабылдамауды талап етеді, дене белсенділігінің төмендеуі. Гастроэнтерология бөлімінде стационарлы емдеу кезеңінде.

Фармакологиялық терапия гепатопротекторлары бар негізгі терапияны қамтиды, рецепт бойынша дәрілер, асқорыту және метаболизм процестерін қалыпқа келтіру, ішек бактериялық флорасын түзету үшін биологиялық препараттар.

Гепатопротективтік терапия препараттармен жүзеге асырылады, бауыр тінінің қалпына келуін және қорғауын қамтамасыз етеді (silymarin, маңызды фосфолипидтер, тетраоксфлавонол, калий оротаты), жарты жылдық үзілістен 2-3 айға тағайындалған курстар. Терапевтикалық курстарда көп витаминдік кешендер бар, ферменттік препараттар (панкреатин), пробиотиктер.

Детоксикация бойынша қолданылған инфузионды шаралар ретінде 5%С дәрумені қосылған глюкоза ерітіндісі. Энтеросорбенттер ішек ортасын детоксикациялау үшін тағайындалады (белсендірілген көмір, гидролизденген лигнин, микроцеллюлоза).

Вирусты гепатит B диагностикасына арналған антивирустық терапия, С, D. Аутоиммунды гепатитті емдеуде кортикостероидтер мен иммуносупрессанттарды қолдануға болады. Емдеу биохимиялық қан үлгілерін үздіксіз бақылаумен жүзеге асырылады (трансфераз белсенділігі, қан билирубин, функционалдық сынақтар).

Гепатиттің алдын алу және болжау

Вирустық гепатиттің алдын алу – гигиеналық ережелер, санитарлық-эпидемиологиялық шараларды іске асыру, кәсіпорындардың санитарлық тексеру, инфекцияның шұңқырына айналуға қабілетті, вакцинация. Гепатиттің басқа түрлерінің алдын алу бауырдың жарақаттық факторларының әрекетін болдырмау болып табылады – алкоголь, дәрі-дәрмек, улы заттар.

Созылмалы гепатиттің қайталама профилактикасы диета болып табылады, режимі, медициналық ұсыныстар, тұрақты тексеру, клиникалық қан санау мониторингі. Пациенттерге тұрақты емдік емдеу ұсынылады, гидротерапия.

Жедел гепатитке уақтылы диагностикалау және емдеу туралы болжам, ереже бойынша, қолайлы және қалпына келтіруге әкеледі. Жедел алкоголь және токсикалық гепатит 3-10-да өлімге әкеледі % істер, басқа аурулармен дененің әлсіреуіне байланысты жиі ауыр. Созылмалы гепатиттің дамуымен болжау терапевтік шаралардың тиімділігі мен уақытылы болуына байланысты, диета және жұмсақ режим.

Гипотиттің теріс бағыты бауырдың циррозымен және бауыр жеткіліксіздігімен қиындауы мүмкін, онда өлім өте мүмкін. Созылмалы гепатиттің басқа да асқынулары — зат алмасу бұзылыстары, анемия мен қан кету бұзылыстары, қант диабеті, қатерлі ісіктер (бауырдың қатерлі ісігі).

Читайте также: